ေသြး

ဇာမဏီပ်ိဳ ခႏၶာကိုယ္မွ
ေရႊညိဳေသြးစက္ လြန္ျမင့္ျမတ္ဟု
သတ္မွတ္ေခၚေ၀ၚ ေရႊကိုယ္ေတာ္သည္
အေက်ာ္ထြဋ္ထား ျမတ္ဘုရား၏
ေသြးသားအဆက္ သာကီျမတ္ပင္
မဟုတ္စင္လည္း တို႔ရင္ထဲတြင္
စြဲျမဲၿငိကပ္ တရားျမတ္ေၾကာင့္
ဆက္ဆက္သာသနာ တည္ခဲ့ရာ၀ယ္
ဘာသာတန္ဘိုး တုိ႔ျမတ္ႏုိးခဲ့။

ခိုင္ၿဖိဳးျပည္ေထာင္ မ်ိဳးဂုဏ္ေရာင္လည္း
ေတာက္ေျပာင္ၾကည္ျမ လြန္ခ်စ္ၾက၍
ျမင့္ျမတ္ေစရာ မ်ိဳးဘာသာကို
ပညာက်င့္သုံး သဒၶါဖုံးလွ်က္
အဆုံးပန္းတုိင္ လွမ္းကာကုိင္မည္
ျမဲခုိင္ေသာလက္ တူညီဆက္စုိ႔
ေသြးခ်င္းတုိ႔။ ။

ဆက္ဖတ္မယ္

ျပန္ေခါက္ထားလိုက္မယ္

ကမၻာ့အႀကီးဆုံးေခါင္းေလာင္းႀကီးမ်ား

လြန္ခဲ့ေသာ ၂၆ နာရီ ၂၀ မိနစ္ ခန္႔က ခင္မင္ရင္းႏွီးရေသာ ဘေလာ့(ဂ္) မိတ္ေဆြ “The Essence”=အႏွစ္ က သူ႔ဘေလာ့(ဂ္) တြင္ ကမၻာ့အႀကီးဆုံးေခါင္းေလာင္းႀကီးမ်ားအေၾကာင္းကို တင္ျပထားေၾကာင္း ကၽႊႏု္ပ္အား ေျပာခဲ့၏။ ပုံေတြေကာပါသလားဟုေမးေသာအခါတြင္မူ ပုံမပါေၾကာင္း၊ ၄င္းတို႔၏သမိုင္းေၾကာင္းမ်ားကိုသာလွ်င္ တင္ျပထားေၾကာင္း ေျဖၾကားခဲ့၏။ သုိ႔ႏွင့္ ကၽႊႏု္ပ္လည္းသူ႔ အိုင္ဒီယာကို ေကာ္ပီကူးကာ ပုံးမ်ားႏွင့္တကြ ႏွမ္းျဖဴးေပးရန္ ထုိင္ရာမွမထ ကမၻာပတ္၍ ေခါင္းေလာင္းရွာပုံေတာ္ကို ဖြင့္လုိက္၏။

ႀကီးမားေသာသံစဥ္ထြက္ေခါင္းေလာင္းႀကီးမ်ားမွာ အျမင့္ ၄ မီတာသာသာ၊ အေလးခ်ိန္ တန္ ၂၀ ၀န္းက်င္ခန္႔ရွိၾကေလ၏။ ထိုေခါင္းေလာင္းႀကီးမ်ားမွာ ႀကီးက်ယ္လွပျခင္း ဟူေသာအဓိပၸာယ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ၾကေလသည္။ ေအာက္တြင္ ကမၻာ့အႀကီးဆုံးေခါင္းေလာင္းႀကီးမ်ားအေၾကာင္းကို သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္တကြ ဤဘေလာ့(ဂ္) သို႔ မ်က္စိလည္လမ္းမွား၍ ကံေကာင္းေထာက္မစြာေရာက္ရွိလာေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား သုတပြားေစရန္အလုိ႔ငွာ တင္ျပလုိက္ရေပသည္။

ထုိင္ရာမထ ကမၻာကိုပတ္ရင္းကၽႊႏု္ပ္ပထမဆုံးေရာက္ရွိသြားေသာ ႏုိင္ငံမွာ တရုတ္ႏုိင္ငံျဖစ္၏။ တရုတ္ျပည္အေရွ႕ပုိင္း ရွန္ေဒါင္းျပည္နယ္ ဂ်ီနန္းၿမိဳ႕အေရာက္တြင္ မင္ မင္းဆက္ (၁၃၆၈-၁၆၄၄) လက္ထက္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း (၆၀၀) ခန္႔က သြန္းလုပ္ခဲ့ေသာ ရြန္ဂဲ(လ္) အမည္ရွိ ေၾကးသြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ေတြ႔ရ၏။ ထိုေၾကးသြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ (၄၅) တန္ အေလးခ်ိန္ရွိ၍ (၆.၇၅) မီတာအျမင့္ရွိ၏။ (၃.၃) မီတာ အခ်င္းရွိ၍ (၀.၂၂) မီတာထူ၏။ ေခါင္းေလာင္းႀကီး၏ အတြင္းအျပင္ မ်က္ႏွာစာအျပည့္တြင္ တရုတ္အကၡရာ (၂၂၇, ၀၀၀) ျဖင့္ ထြင္းေဖာ္ထားေသာ ဗုဒၶက်မ္းဂန္လာ သုတၱန္မ်ားကို ရင္သပ္ရႈေမာဖြယ္ ေတြ႔ရွိရေလသည္။



ျမန္မာတို႔၏ စိတ္မ်က္လုံးထဲတြင္ မီတာ၏အတိုင္းအရွည္မွာ ေပ၏ အတုိင္းအရွည္ေလာက္မရင္းႏွီးေသာေၾကာင့္ ျမင္ေယာင္ၾကည့္ရန္ ခက္ခဲမည္အထင္ျဖင့္ မီတာကို ေပဖြဲ႔၍ ျပလုိက္ေပမည္။ (၆.၇၅) မီတာသည္ (၂၂.၁၅) ေပ၊ (၃.၃) မီတာသည္ (၁၀.၈၃) ေပ၊ (၀.၂၂) မီတာသည္ (၀.၇၂)ေပ (သို႔) (၈.၆၄) လက္မ ရွိေလသည္။ တန္ကို ပိႆာ ဖြဲ႔ပုံကိုေတာ့ ေက်ာင္းမွာ မသင္ဘူးေသာေၾကာင့္မသိဟု ၀န္ခံရေပမည္။ သို႔ေသာ္ ကိစၥမရွိ၊ အတုိင္းအရွည္ကို သိေသာသူသည္ ပညာရွိျဖစ္သည္ဟု အဆိုရွိသည္ မဟုတ္ေပေလာ။

ထို႔ေနာက္ အမွတ္မထင္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းသို႔ ေရာက္သြားကာ တစ္ႀကိမ္ေရာက္ဖူးၿပီးၿပီ ျဖစ္ေသာ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးဆီသို႔ျပန္ေရာက္လာေလသည္။ ကိုရင္ေပါက္စဘ၀က မႏၱေလးၿမိဳ႕အတြင္း ဘုံဆြမ္းေလာင္းတုိးရင္း ေဂါ၀ိန္ဆိပ္သို႔ေရာက္သြားကာ သပိတ္ပါလွ်င္ ပိုက္ဆံမကုန္ဟုသိေသာေၾကာင့္ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးဆီသုိ႔ ပထမဆုံးအႀကိမ္ ၀ံ့၀ံ့ၾကြားၾကြား သြားေရာက္ခဲ့ဖူး၏။ အကၽႊႏ္ုပ္မွာ အဆိုပါမင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီး၏ပုံကို စတုတၳတန္း ဖတ္စာအုပ္ထဲတြင္ ေတြ႔ကတည္းက မင္းကြန္းသို႔သြားခ်င္လွသည္မွာ ေျခမ်ားပင္ယား၍ေနခဲ့သည္။ ေျခယားေသာ္လည္း လက္မယားေသာေၾကာင့္ထင္သည္ ထိုအခ်ိန္က ၀င္ေငြတျပားတစ္ခ်ပ္မွ်မရွိခဲ့။ ေမွ်ာ္ကိုးစရာ အေပါက္အလမ္းလည္းမျမင္ခဲ့။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္လွ်င္ ကၽႊႏု္ပ္လည္းႀကံရာမရသည့္အဆုံး အရွည္မေမွ်ာ္ အေတြးေခ်ာ္လွ်က္ အထက္ပါ မဟာဆုံးျဖတ္ခ်က္ႀကီးကုိ ခ်မွတ္ကာ စာအုပ္ထဲကမင္းကြန္းေခါင္းေလာင္း ႀကီးဆီသုိ႔ အရာက္လွမ္းခဲ့၏။ အသြားတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္မွဆက္ကပ္ထားေသာ အခ်ိန္ပိုင္းဘြဲ႔တံဆိပ္ကိုပုိက္၍ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးဆီသုိ႔ တစ္ျပားတစ္ခ်ပ္မွ မရင္းရဘဲ ေရာက္ရွိသြားေသာ္လည္း မႏၱေလးသို႔ အျပန္တြင္မူ ေသြးေခၽႊး တို႔ကိုရင္းခဲ့ရ၏။ မွန္ေပ၏၊ ပိုက္ဆံကမပါ သပိတ္ကဗလာျဖင့္ ရဲေသြးတုိ႔ကိုတင္ကာ ေဇာေခၽႊးတုိ႔ျဖင့္ ေခ်သုတ္ပုဆုိး ေျမႊဆြယ္က်ိဳးသို႔ ႐ုိက်ိဳးလွစြာ ေမာ္ေတာ္ဆရာကို ပိုက္ဆံမပါသည့္အေၾကာင္း လက္ခေမာင္းခတ္၍ ေတာင္းပန္ခဲ့ရ၏။ ယခု ျပန္စဥ္းစားေနရင္းပင္ ရီရမလိုလို ငုိရမလိုလိုႏွင့္ လြန္စြာ ကဗ်ာမဆန္ေသာ ျဖစ္ရပ္ေပတည္း။



မေမ့ႏုိင္ဖြယ္ရာမွတပါး လြမ္းေမာတသစရာမရွိေသာ မင္းကြန္း ပထမခရီးစဥ္ကဲ့သို႔ ယခုဒုတိယခရီးစဥ္သည္လည္း အသြားေရာ အျပန္ပါ တျပားတစ္ခ်ပ္မွ် ကုန္က်စရာမလို။ ထုိ႔အျပင္ ေသြးေခၽႊးတုိ႔လည္း ရင္းႏွီးစရာမလို။ အစိုးရမွ ဆက္ကပ္ထားေသာ ဘြဲ႕တံဆိပ္ လည္းမလို။ ထို႔ထက္ပိုသည္မွာ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးအေၾကာင္းကို လြယ္ကူေခ်ာေမြ႔စြာ ေလ့လာႏုိင္ယုံမွ်မက တျခားတျခားေသာ ကမၻာေက်ာ္ေခါင္းေလာင္းႀကီးမ်ားအေၾကာင္းကိုပင္ လြယ္ကူေခ်ာေမြ႕စြာ ထုိင္ရာမထ ေလ့လာႏုိင္ေပသည္။ အလြန္ႏွိပ္ေလ၏။

မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးအေၾကာင္းကို ခုတုံးလုပ္၍ ကၽႊႏု္ပ္၏ ငယ္က်ိဳးငယ္နာမ်ားကို သြားရင္းဟန္လြဲ ၾကြားလုိက္မိသျဖင့္ စာဖတ္သူမ်ားကို ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္။ (ဤကား စကားခ်ပ္)။ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးအေၾကာင္းကို ဆက္ပါမည္။ ျမန္မာမ်ားအဖို႔ေတာ့ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီး၏ တည္ေနရာသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအလယ္ပုိင္း စစ္ကိုင္းတုိင္း၊ မင္းကြန္းနယ္၊ မႏၱေလးၿမိဳ႕မွ (၇) မုိင္အကြာ၊ ဧရာ၀တီျမစ္အေနာက္ဖက္ကမ္း၊ မင္း၀ံေတာင္ေျခတြင္ျဖစ္သည္ဟူ၍ တိတိပပေဖာ္ျပေနရန္ လုိမည္မထင္။ သို႔ေသာ္ ေခါင္းေလာင္းႀကီး၏ အတုိင္းအတာ၊ အေလးအခ်ိန္၊ သြင္းလုပ္ခဲ့ေသာခုႏွစ္၊ သြင္းလုပ္ခဲ့ေသာမင္းစသည္တုိ႔ကိုေတာ့ သိဖို႔လုိအပ္မည္ထင္သည္။ (ဘာမွေတာ့မဟုတ္ Mingun Bell ဟူ၍ search box ထဲတြင္ ရုိက္လိုက္လွ်င္ ကစၥအားလုံးၿပီးပါသည္။) မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ကုန္းေဘာင္ေခတ္၊ ဘုိးေတာ္ဘုရားလက္ထက္ (ေအဒီ/၁၇၈၂-၁၈၁၉) တြင္ သြန္းလုပ္ခဲ့သည္။ (၁၈၀၈) တြင္စတင္သြန္းလုပ္၍ (၁၈၁၀) တြင္ၿပီးသည္ဟု အင္တာနက္မွတ္တမ္းမ်ားအရသိရသည္။ တန္ (၉၀) အေလးခ်ိန္ရွိ၍ သံစဥ္ထြက္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးမ်ားတြင္ ကမၻာ့အႀကီးဆုံးျဖစ္သည္။ အခ်င္း (၁၆) ေပ (၃) လက္မ၊ အျပင္အျမင့္ (၁၂) ေပ၊ အတြင္းအျမင့္ (၁၁.၅) ေပရွိ၍ အထူမွာ (၆) လက္မမွ (၁၂) လက္မ အထိရွိသည္၊ (တေနရာႏွင့္ တေနရာ အထူအပါးမညီ၍ ထင္သည္)။ ဤသည္မွာ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီး၏ အေျခခံအေၾကာင္းအရာမ်ားျဖစ္သည္။ (အေသးစိတ္သိလုိက အေသးစိတ္ေလ့လာပါ)။



ဤသို႔ျဖင့္ မေျပာမဆုိ ဂ်ပန္သို႔ေရာက္သြားျပန္သည္။ က်ိဳတိုၿမိဳ႕ ခ်ီယြန္အင္ ေက်ာင္းေတာ္တြင္ တည္ရွိေသာ ေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ (၁၆၃၃) ခုႏွစ္တြင္သြင္းလုပ္၍ (၇၄) တန္ အေလးခ်ိန္ရွိ၏။ ဂ်ပန္တြင္ အေလးခ်ိန္အမ်ားဆုံး ေခါင္းေလာင္းႀကီးျဖစ္၏။ ၄င္းေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ထုိးခတ္ရန္ ရဟန္း (၁၇)ပါး လုိအပ္မည္ျဖစ္သည္။



ရုရွားႏုိင္ငံ ေမာ္စကိုၿမိဳ႕အေရာက္တြင္ေတာ့ ဆာ-ကိုလိုကိုး ဟုအမည္တြင္ေသာ ကမၻာ့အႀကီးဆုံး ေခါင္းေလာင္းႀကီးကိုေတြ႔ရေလသည္။ ထုိေခါင္းေလာင္းႀကီးကို လက္မႈပညာရွင္ (၂၀၀) ေက်ာ္ေက်ာ္ျဖင့္ သြင္းလုပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ (၆.၁၄) မီတာ (သို႔) (၂၀.၁၄) ေပျမင့္၍ (၆.၆) မီတာ (သို႔) (၂၁.၆၅) ေပ အခ်င္းရွိ၏။ အၾကင္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ တခ်ိန္တခါက အရွင္းလင္း အၾကည္ျမဆုံးေသာ သံစဥ္ထြက္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးျဖစ္ခဲ့သည္။ ယခုအခါတြင္မူ ၁၇၃၃-၃၅ တြင္ သြင္းလုပ္ခဲ့ေသာ တန္ (၁၈၀) အေလးခ်ိန္ရွိ ထိုေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ ကြဲအက္ပ်က္စီးေနၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သံစဥ္တို႔လည္း ကြဲအက္ၾကမ္းရွေနၿပီျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စြဲမက္ဖြယ္ရာ ထိုးခတ္သံတုိ႔ျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားေသာ ေခါင္းေလာင္းတုိ႔တြင္ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးက ကမၻာ့အႀကီးဆုံး ျဖစ္၍ေနရေပသည္။

(မွတ္ခ်က္။ ။ ယခုအင္တာနက္ေလာကတြင္ google earth ႏွင့္ google sky တို႔မွာ အစဥ္အတုိင္းေပၚၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း google water မေပၚေသးေသာေၾကာင့္ သန္လ်င္ျမစ္ထဲတြင္ နစ္ျမႇပ္ေနေသာ ေအဒီ ၁၅ ရာစုက သြန္းလုပ္ခဲ့သည့္ တန္ခ်ိန္ ၂၉၀ ရွိ မြန္တို႔၏လက္ရာ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းႀကီး၏အေၾကာင္းကုိ မ်က္၀ါးထင္ထင္ တင္ျပျခင္းငွာ မစြမ္းႏိုင္ေပ။)

(created from the back-bone of The carillon project's posting)

ဆက္ဖတ္မယ္

ျပန္ေခါက္ထားလိုက္မယ္